Utku Kutu
Veteriner Hekim
Soya fasulyesi küspesi (SFK) ve et ve kemik ununun etkili bir şekilde kullanılması için bu bileşenler hakkında iyi beslenme bilgilerine sahip olunması gerekir. Pek çok yem bileşeni için, özellikle de belirli bir kanatlı hayvan hedefi veya türü için standartlaştırılmış ileal amino asit sindirilebilirliği (SIAAD) hakkında bilgi eksikliği vardır.
Verimli kümes hayvanı üretimi, yem kalitesinin tam olarak bilinmesine bağlıdır. Protein, kümes hayvanları için nicelik ve nitelik olarak yeterli miktarda sağlanması gereken diyetin önemli bir bölümünü oluşturur. Ve de iyi bir sağlık ve daha yüksek performans oranı elde etmek için diyetlerde yalnızca düşük düzeyde anti-besin içeren kaliteli malzemeler kullanılmalıdır.
Protein kalitesi
Protein kalitesi öncelikle yemdeki amino asit (AA) içeriğine, ikinci olarak sindirilen miktara ve üçüncü olarak vücut dokuları tarafından kullanılan miktara bağlıdır.
Yapılan çalışmalar (Adedokun ve ark., 2009a), piliçler ve yumurta tavukları arasında yem içeriklerinin (Mısır ve SFK)AA sindirilebilirliği açısından önemli farklılıklar olduğunu göstermiştir. Yetişkin horozlardan elde edilen AA sindirilebilirlik değerleri farklı türler ve kümes hayvanı türleri için rutin olarak kullanıldığından, bu fark hem ekonomik hem de çevresel açıdan anlamlı olup olmadığı konusunda önemli bir soruyu gündeme getiriyor.
Soya fasulyesi küspesi (SFK), esas olarak mannan ve galaktomannanlardan oluşan (Slominski, 2011) %3 oranında çözünür NSP ve %16 oranında çözünmeyen NSP (Irish ve Balnave, 1993) içeren birincil bir bitkisel protein kaynağı ve kanatlı hayvan yemlerindeki değerli bileşenlerden biridir. SFK’nın AA sindirilebilirliğinin yetiştirme yeri, mevsim, işleme tekniği ve tripsin inhibitörleri, lektinler, saponinler ve oligosakkaritler gibi anti-beslenme faktörlerinin seviyesinden etkilenebileceğini çalışmalar ile gösterilmiştir (Parsons, 1991; Frikha ve diğerleri, 2012). ; Kim ve diğerleri, 2012). Isıtma yoluyla işleme sırasında anti-beslenme faktörlerinin etkisiz hale getirilebilmesine rağmen (Liener, 1994), ısıtma koşulu optimal değilse AA’nın sindirilebilirliği olumsuz etkilenebilir (Frikha ve ark., 2012).
Ek olarak β-mannan, soya fasulyesinin işlenmesindeki kurutma-pişirme aşamasında yapısını koruyabilen, NSP’lerden biridir (Dale, 1997; Hsiao ve diğerleri, 2006). Kabuğu ayrılmamış SFK’de bulunan B-mannanlar %1,33 ile 2,14 arasındadır ve kabuğu çıkarılmış SFK’de %1,02 ile 1,51 arasındadır (Hsiao ve diğerleri, 2006) β-mannan’ın neden olduğu sindirim viskozitesinde artış substratlar ve sindirim enzimleri arasındaki etkileşimi önler ve ardından besin sindirilebilirliğini azalması sonucu piliçlerde büyümeyi önemli ölçüde azaltır ve FCR oranını arttırır. (Ray ve diğerleri, 1982; Daskiran ve diğerleri, 2004; Arsenault ve diğerleri, 2017). Ayrıca tavuk diyetlerindeki β-mannan yem sindirimini, yumurta ağırlığını ve yumurta üretimini azaltır. (Patel ve McGinnis, 1985).
Kanatlı hayvanlarda bazı yem içerikleri için daha fazla SIAAD bilgisine ihtiyaç duyulmasına karşın β-mannanaz takviyesinin, β-mannanları parçalayarak ve potansiyel olarak viskoziteyi azaltarak amino asit sindirilebilirliğini arttırdığı yapılan çalışmalar ile rapor edilmiştir. Bu, hiç şüphesiz, verilerin güvenilirliğinin yanı sıra ticari beslenme uzmanlarının bu bilgiyi diyet formülasyonunda kullanma konusundaki güven düzeyini de artıracaktır.
